Η ΑΓΑΠΗ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΩΝ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΒΡΑΙΟΥΣ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΜΕΓΑΛΗ!.. ΑΧΑΧΑΧΑΧΑΧΑ

Φίλοι μου / μας!

Είχαμε, εδώ και καιρό, γράψει πως θα “πούμε” “2 λόγια” για την… μεγάλη αγάπη των Τούρκων προς τους Εβραίους!

Το κάνουμε σήμερα, όχι διότι στις 10-11 Μαρτίου 2022 θα επισκεφθεί ο Ι/ΠτΔ, Κος Γιτζάκ ΧΕΡΤΣΟΓΚ την Άγκυρα, αλλά διότι οι παμπόνηροι και μονίμως θρασύδειλοι Τούρκοι, προβάλλουν, εσκεμμένως / “επί τούτου”, στα ΜΜΕ τους, το σχέδιο “Εβραϊκή Κληρονομιά της Σμύρνης” / “Izmir Jewish Heritage Projesi, το οποίο λέγουν πως ξεκίνησε πέρυσι (2021), και το οποίο περιλαμβάνει την οικοδομική συντήρηση και ανακαίνιση 9 Συναγωγών, 1 Χαχαμ-χανέ (Ιεροδιδασκαλείο θα λέγαμε, απ’ το οποίο “βγαίνουν” Εβραίοι γνώστες των ιερών της ε/θρησκείας κανόνες, οι Χαχάμηδες, κανόνες με βάση τους οποίους μπορούν να επιλύσουν προκύπτουσες νομικές και άλλες διαφορές των μελών της Ε/Κοινότητος), 5 “Κορτέζ”, (χώροι δηλαδή όπου γίνονται διάφορες τελετές, κλπ, της ε/Κοινότητος), και γενικώς περιλαμβάνει την πλήρη αναδόμηση και ουσιαστικά το ξαναζωντάνεμα της εβραϊκής γειτονιάς / “μαχαλά”, παρά την αγορά της περιοχής του Κεμεραλτί / Kemeraltı, στην Σμύρνη!..   

Επειδή το θέμα είναι τεράστιο και “απλώνεται” από την Οθωμανική Αυτοκρατορία και από την τραγική για την εβραϊκή Φυλή εποχή του Φερδινάνδου και της Ισαβέλλας, τους “Ντονμέδες”, κλπ, μέχρι και σήμερα, επιλέξαμε να ασχοληθούμε, για λίγο, με την περίοδο των 2 10ετιών 1930 και 1940, [μια εποχή αρκετά κοντινή στο “σήμερα”, όπου στην Τουρκία ο Μουσταφά Κεμάλ / “ΑΤΑ-ΤΟΥΡΚ” (έως το θάνατό του, το 1937) και ακολούθως ο αδελφικός του φίλος Ισμέτ / “Ινονού” ήσαν παντοδύναμοι], όπου το “κυνήγι” Εβραίων, σε όλες τις Ηπείρους και κυρίως στην Ευρώπη, αλλά και στην ιστορικά… “γερμανική Τουρκία” (από της εποχής του “Κάϊζερ”, την 10ετία του 1880, μέχρι και σήμερα), ήταν σαν το την μόδα του… σαφάρι, την 10ετία του… 1970!.. Καταλάβατε!

Ιστορικά άπαντες γνωρίζουν την γερμανοφιλία της Τουρκίας, μιας σχέσεως η οποία κυρίως θεμελιώθηκε στα χρόνια του Α’ Π. Π. και στον τ/”Αγώνα της Ανεξαρτησίας” (1919-1922), περιόδους κατά τιςι οποίες οι 2 χώρες ήσαν σύμμαχες, με την Γερμανία να αποτελεί, “τρόπον τινά”, την αγαπημένη “Μητέρα” των Τούρκων!.. 

Το κλίμα αυτό “έφτασε” και στα χρόνια του 1930, όταν το ανθρωπόμορφο κτήνος Χίτλερ και η “παρέα” του είχαν κυριαρχήσει πια στην Γερμανία και είχαν ξεκινήσει πλην της θεωρίας, η οποία στόχευε την εβραϊκή Φυλή συνολικά, αντανακλούσα στην λέξη “Αντι-Σημιτισμός”, σε “κυνήγι” στην πράξη κάθε Ευρωπαίου και στην περίπτωσή μας Γερμανού ή Αυστριακού εβραϊκής καταγωγής, των οποίων το μέλλον προδιαγραφόταν από σκοτεινό, έως απολύτως μαύρο, καταλάβατε, όπως και η συνέχεια απέδειξε!.. 

Στο ίδιο ισχυρό αντισημιτικό κλίμα… έπαλε και η Τουρκία, στην οποίαν είχαμε γεγονότα βίας και αίματος, κατά των εβραϊκής καταγωγής Τούρκων πολιτών!.. 

Τα πιο βρώμικα, κατά των Τουρκο-Εβραίων (ας τους πούμε έτσι), γεγονότα βιώθηκαν στην Α. Θράκη, το 1934, όπου συνέβησαν απίστευτοι διωγμοί Εβραίων!.. 

Το αντι-εβραϊκό κλίμα είχε δημιουργηθεί από τα αμέσως προηγούμενα χρόνια, σιγά-σιγά, με αποκορύφωμα το 1933, όταν έφτασε / εστάλη με μετάθεση στην Αδριανούπολη (στο Λύκειο Αρρένων), ο  Καθηγητής Νιχάτ ΑΤΣΙΖ, ο οποίος, μέχρι τις 31-07-1933, δίδασκε στην Μαλάτια! 

Το άτομο αυτό ξεκίνησε ουσιαστικά το κυνήγι των Εβραίων! Εξέδιδε το περιοδικό “ΟΡΧΟΥΝ” (κάποια στιγμή θα πούμε για το τί ακριβώς είναι το “ΟΡΧΟΥΝ”, τί υποδηλώνει και τί… φορτίο μεταφέρει κυρίως για τους Τ/Εθνικιστές, αλλά και όχι μόνον), στο οποίο παρουσίαζε τους Εβραίους ως χαμερπείς, ύπουλους, αυθάδεις, φοβιτσιάρηδες και καιροσκόπους, ενώ δεν παρέλειπε, μέσω… ελληνικών αναφορών, να στοχεύει στην  ανάπτυξη του μεγαλυτέρου δυνατού μίσους στους Τούρκους αναγνώστες του, για τους Εβραίους! Παράδειγμα; Διαβάστε!

Έγραψε πχ ότι οι Εβραίοι, όταν οι Έλληνες εισήλθαν στην Προύσσα (1η Οθωμανική Πρωτεύουσα, στην Μ. Ασία), την περίοδο 1919 – 1922, οι Εβραίοι της Πόλεως άπλωσαν στην γη την τ/Σημαία, για να την πατήσουν οι Έλληνες!.. Καταλάβατε! [Ήταν τότε που ο στρατιωτικός (και μετέπειτα πολιτικός) γιός του Εθνάρχη Ελευθερίου ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ, Σοφοκλής, ο οποίος απεκλήθη “ο ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΗΣ της Προύσσης”, λειτούργησε τον εκεί Ι. Ναό της “ΑΓΙΑΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΣΟΦΙΑΣ”].

Επίσης, τον Σεπτέμβριο του 1933, ο Ν. ΑΤΣΙΖ κατηγόρησε τους Εβραίους πως λειτουργούσαν εργοστάσιο επεξεργασίας ηρωϊνης στην Πόλη, μαζί και με Αρμένηδες!.. 

Τόνιζε στο περιοδικό του, για παράδειγμα, πως, “αυτός που αγοράζει αυγό από Εβραίο, δεν βρίσκει μέσα τον κρόκο”, ενώ θεωρούσε τεράστια προσβολή το γεγονός ότι Εβραίοι είχαν αγοράσει γη στην περιοχή του ιστορικού για τους Τούρκους “Αναφαρταλάρ” (στην χερσόνησο αυτή, παρά τα Δαρδανέλλια όπου οι Τούρκοι “κράτησαν”, το 1915, τους “ΑΝΖΑΚ” / τα ξέρετε… / σήμερα ανακοινώθηκε πως τα εγκαίνια της νέας στην περιοχή Γεφύρας, αναβάλλονται για την διάρκεια των φετινών εκεί εορτών μνήμης), και άλλα πολλά… όμορφα έγραφε και έλεγε ο… Κος Καθηγητής!.. 

Παράλληλα, η ε/φ “Vakıt”, δια του Αρχισυντάκτη της Μεχμέτ Ασίμ Ους συνέκρινε τον Γερμανικό Εθνικισμό, με τον Τουρκικό αντίστοιχο και ειδικότερα με τον Κεμαλισμό!.. 

Στις σελίδες της ε/φ οι αναγνώστες μπορούσαν ακόμα να βρουν και… ειδικότερη (sic) γνώση, πχ για το πώς μπορούν οι Τούρκοι και ο οποιοσδήποτε άλλος μη Εβραίος, να αναγνωρίσει τους Ντονμέδες, με αναφορές στα χαρακτηριστικά τους γνωρίσματα ως ανθρώπων, αλλά και στα χαρακτηριστικά τους ως σωματοδομή, χαρακτηριστικά προσώπου, κλπ, κλπ, κλπ, ενώ τονιζόταν πως τους Εβραίους τους αναγνωρίζεις από την… γλώσσα!.. 

Ήταν λοιπόν φανερό πως είχε εκκινήσει μια καλά σχεδιασμένη επιχείρηση αρχικώς κατασυκοφάντησης των Εβραίων, κάτι που στόχευε στο να δημιουργήσει οργή και αντι-Εβραϊκό μένος στις ψυχές των θερμόαιμων Τούρκων, ώστε μετά να ακολουθήσει ένα “πογκρόμ” εναντίον τους, κάτι και που τελικώς συνέβη!

Στην Α. Θράκη (σημερινός Νομός Κων-πόλεως) έγινε ο χαμός!.. Οι Εβραίοι υποχρεώθηκαν να πουλήσουν τα πάντα και αρχικώς να μεταβούν στην Πόλη και απ’ εκεί, με συντονισμένες ενέργειες του εκεί Ραββίνου, κλπ, να φύγουν για την Παλαιστίνη! Είχε εντέχνως καλλιεργηθεί τέτοιο αντισημιτικό κλίμα στην χώρα τότε, που από την Α. Θράκη έδιωξαν μέχρι και τους Εβραίους αντιπροσώπους των αμερικανικών εταιρειών!..

Εδώ εδράζεται και η τουρκική -αργότερα- δικαιολογία(sic), πως ό,τι έγινε τότε ήταν σχέδιο των Σιωνιστών, προκειμένου να υποχρεωθούν όλοι οι Ευρωπαίοι, άρα και αυτοί της Τουρκίας, να μεταβούν στην Παλαιστίνη, όπου πιο μετά θα “παιζόταν”, (όπως και πράγματι έγινε, αλλ’ αυτό “δεν λέει τίποτα”), η δημιουργία του νέου Κράτους των Εβραίων, αυτού του Ισραήλ!..

Φυσικά αυτά τα έλεγαν και τα είπαν- λένε πολλοί, προκειμένου -κυρίως(!)- να αθωώσουν τον Χίτλερ, παρουσιάζοντάς τον, ως Όργανο των Σιωνιστών! Είναι γνωστή η… θέση (sic) αυτή)!..

Υπήρχαν και άλλες ε/φ, όπως και περιοδικά που έγραφαν κατά των Εβραίων, στην πλειοψηφία τους φιλο-Ναζιστικά και τα οποία εκδίδονταν έχοντας παντουρκική εμβέλεια!..

Αργότερα, και αφού περίπου / σχεδόν άδειασε η Τουρκία και κυρίως η Πόλη, η Θράκη και η Μ. Ασία από Εβραίους, είχαμε, το 1942, το συμβάν με το πλοίο “ΣΤΡΟΥΜΑ”, το οποίο μετέφερε Εβραίους της Ρουμανίας στην Παλαιστίνη και το οποίο μετά από την αναχώρησή του από την Πόλη, όπου είχε ελλιμενιστεί, προσεβλήθη από γερμανικό Υ/Β και βυθίστηκε, με αποτέλεσμα τον χαμό των επιβαινόντων Εβραίων!.. 

Το αφήνω ασχολίαστο, διότι εμείς δεν είμαστε Τούρκοι!.. Είναι “ηλίου φαεινότερον” ότι η υπόψη μεταφορά “καρφώθηκε” από κάποιους στους Γερμανούς!.. 

Στο σημείο αυτό, θα ήθελα να θυμίσω ότι η βύθιση πλοίων με… ανθρώπινο μεν, αλλά… μη αρεστό φορτίο δε, ήταν τότε ενέργεια άκρως αρεστή στους Τούρκους! Κατά την περίοδο του τ/”Αγώνος Της Ανεξαρτησίας” είχαμε βύθιση πλοίου στην Μαύρη Θάλασσα, κατ’ εντολήν του Κεμάλ, με φορτίο Κομμουνιστές, παρά και την στρατηγική τότε συμφωνία Τουρκίας – ΕΣΣΔ!..

Παρακάτω [στο (Α)], διαβάστε μόνοι σας, (διότι θέλουμε να είμαστε αντικειμενικοί, αφού δεν είμαστε Τούρκοι), το τί γράφουν σήμερα οι γείτονες, για τις περιόδους αυτές, καθώς και για την στάση τότε του Κράτους τους, (με “Μεταφραστή” στο ”Google”), καθώς και την θέση τους για τον Αντισημιτισμό στην Τουρκία, ενώ σας παραθέτουμε [στο (Β)] και ένα “τωρινό” άρθρο, Τούρκου αναλυτή, που αναφέρεται στο “Στρούμα”, στο οποίο γίνεται προσπάθεια να αθωωθεί η Τουρκία, κλπ, εν όψει και της επισκέψεως του Κου Ι/ΠτΔ!.. Τέλος, [στο (Γ)], μπορείτε να διαβάσετε και για την βύθιση των Κομμουνιστών που γράφαμε πιο πάνω, στην Μ. Θάλασσα, το 1921, “εν μέσω” του τ/”Αγώνος Ανεξαρτησίας”!.. 

Τα όποια συμπεράσματα, κρίσεις, κλπ, μόνοι σας!..  

Να μην ξεχάσουμε να… πούμε πως, την ίδια περίοδο (1942), δεν ήταν μόνον το “ΣΤΡΟΥΜΑ”, αλλά και ο περίφημος “ΦΟΡΟΣ (επί) της ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ” / “VARLİK VERGİSİ”, μέτρο που συμπεριελάμβανε και τους Τούρκους πολίτες, εβραϊκής(!) καταγωγής, με μεταχείριση από το Κράτος, ακριβώς ίδια, με αυτήν στους Έλληνες και στους Αρμένηδες!.. (Τα ξέρετε)!.. 

-/-   

Α. Trakya Olayları

Avrupa‘da her ülkede olduğu gibi antisemitizm ile birlikte faşizm dalgası yayıldı ve Türkiye’de de taraftar topladı. Bunun en somut örneklerinden bir tanesi 1934 Trakya Olayları‘dır.[25][39][40]

Türkiye’de tek parti dönemine denk gelen bu süreçte büyük gazeteler Nazizm’e karşı çıkmalarına rağmen az da olsa bazı kişiler Nazizm’e sempatiyle baktılar. Türkiye’deki Nazi sempatizanlarının en önemlilerinden biri Cevat Rıfat Atilhan‘dı. Turancı olan Atilhan I. Dünya Savaşı‘nda Sina cephesinde yüzlerce Yahudi casusu yakalayıp onlarcasını kendi elleriyle astığını iddia etmiştir.[21] Anadolu’‘ dergisini çıkarıp antisemitizmi yaymaya çalıştı.[21] Atilhan, birkaç aylığına misafiri olduğu Nazi Julius Streicher‘den güç kullanma ve yıldırma teknikleri öğrendi. Naziler onu “Herr Major” diye çağırıyorlardı.[25]

İstanbul‘da Milli İnkılap dergisini çıkarmaya başladı. Bu dergi ile Türk tarihinde ilk defa bir yayın kuruluşu antisemit olduğunu kabul ediyor ve Yahudilerden reklam almayacağını açıklıyordu. Dergide Nihal Atsız gibi ünlü Pan-Türkçüler vardı. Milli İnkılap dergisinin birçok sayfası Türk Yahudileri’ne ayrılmıştı.[25]

Haber gazetesinden Vala Nurettin ve Vakit gazetesinden Mehmet Asım[41] Milli İnkılap‘ı ve antisemitizmi yazılarında protesto edip, Yahudilerin Türk kültürüyle bütünleştirilmelerini ve hizmetlerinden faydalanılmasının gereğini savundular.

Öte yandan Nihal Atsız Orhun dergisinde Yahudilere karşı bir ihtar yazısı yazdı:

Yahudi denilen mahluku dünyada Yahudiden ve sütü bozuklardan başka hiç kimse sevmez. Çünkü insanlık daima kuvvete, kahramanlığa ve iyiliğe tapındığı halde Yahudi zilletin, korkaklığın, kötülüğün ve seciyesizliğin örneği olmuştur. Dilimizdeki “Yahudi gibi”, “çıfıtlık etme”, “çıfıt çarşısı”, “havraya benzemek”, “Yahudiden yumurta alan içinde sarısını bulamaz” gibi sözler bu alçak millete ırkımızın verdiği değeri gösterir. Almanya’dan kovulan Yahudileri kabul etmek misafirperverliğinde bulunan Fransa’da bile Yahudiler hakkındaki en basit iltifatın “pis Yahudi” terkibi olduğunu o memlekete gitmiş olan arkadaşlarımız söylüyor.

…İkide bir Yahudileri Türkleştirme cemiyetleri kurarak bizi kandırmağa çalışacaklarına namuslu Türk tebaası olarak kalsınlar yetişir.

Çünkü biz onların Türkleşeceklerini asla ummadığımız gibi bunu istemeyiz de. Çamur ne kadar fırına verilse demir olmuyacağı gibi Yahudi de ne kadar yırtınsa Türk olamaz. Türklük bir imtiyazdır, her kula, bilhassa Yahudi gibi kullara nasip olmaz.

Onlara yapılacak ihtar şudur: Hadlerini bilsinler. Sonra biz kızarsak Almanlar gibi Yahudileri imha etmekle kalmaz, daha ileri giderek onları korkuturuz. Malum ya ataların sözüne göre Yahudiyi öldürmektense korkutmak yektir.

—Nihal Atsız[42][43]

Bu tür antisemit yazıların önüne geçebilmek için Yahudi heyeti 23 Mayıs 1934’te Başbakana yardım isteme amaçlı bir dilekçe sundu. Dilekçe iki gün sonra Başbakan Müşaviri’nin eline geçti, sonra İçişleri Bakanlığı’na havale edildi, sırasıyla Emniyet Genel Müdürlüğü, Adalet Bakanlığı ve en son Matbuat Müdürlüğü’ne ulaştı; kısacası bürokrasiye takılıp kaldı.

Aynı dönemde Mecburi İskân Yasası çıkarıldı. Bu yasa bazı halk kesimlerini göçe veya belli yerlerde oturmamaya zorunlu kılıyordu. Daha çok Doğu ve Güneydoğu Anadolu için hazırlanmış bu yasa Trakya’lılar tarafından Yahudiler aleyhine kullanıldı. İsmet Paşa’nın adının arkasına sığınarak yapılan propagandada “Hükümet ve İsmet Paşa bütün Trakya Yahudilerinin İstanbul’a sürgünlerini istiyorlar” dendi.[21]

Çanakkale‘de Yahudilere yapılan ekonomik boykotun dozu kaçınca fiziki saldırılara dönüştü. Yağma, dayak, ırza geçme, imzasız tehdit mektupları gönderme olayları oldu. Kırklareli‘nin valisi bu sırada tatildeydi ve Çanakkale’de olanların aynısı bu şehirde de oldu. Kırklareli’den kaçan Yahudilerin bir kısmı Edirne‘ye varınca olayın ciddiyetini anlayan Edirneli Yahudiler de mallarını mülklerini bırakıp İstanbul‘a kaçtılar. EdirneTekirdağKırklareliÇanakkaleUzunköprüSilivriBabaeskiLüleburgazÇorlu ve Lapseki‘de olayların aynı gün içinde başlaması bu işin birkaç çapulcunun işi olmadığı anlamına geliyordu.[21] Bu olaylardan sonra Trakya’daki Yahudi nüfusu azaldı, çoğunluğu İstanbul’a ve bir kısmı da yurtdışına kaçtı.

İkinci Dünya Savaşı’na girmeden Türk Yahudilerinin durumu

  • 1934: Herkesin bir soyadı taşıması gerektiğini hükmeden Soyadı Kanunu yürürlüğe girdi. Birçok azınlığın Türk soyadları aldığı görüldü; örneğin Yahudi şair Abraham Naon adını İbrahim Nom‘a, gazeteci ve düşünür Moiz Kohen adını Munis Tekinalp‘e değiştirdi.
  • 1935TBMM‘de Yahudiler aday olarak gösterildiler. Dr. Abravya Marmares ve İbrahim Nom liberal görüşleriyle TBMM’ye girmeyi başardılar.
  • 1936Cemiyetler Kanunuyla Yahudi kurumlarının çalışması sınırlanmış oldu ve bazı Yahudi kurumları da bu yüzden kapanmak zorunda kaldı.[21]
  • 1938: Milletvekili Sabri Toprak Filistin ve Avrupa‘dan Türkiye‘ye Yahudi göçünün sınırlanmasını ve azınlıkların Türkçeden başka bir dil kullanmayıp, adlarının Türk isimleriyle ve dinlerinin Müslümanlığa değiştirilmesinin yasaklanmasını içeren öneri sundu. Bu tasarılar diğer meclis üyelerince reddedildi.[21]

26 Ocak 1938 tarihli Ulus gazetesi‘nde geçen haberde Celal Bayar‘ın Yalova ziyaretinde söylediği sözler aktarılmıştır:

Yurdumuzda bir Yahudi meselesi yoktur. Hatta hiç azınlık sorunu yoktur. Dış etkiler altında yapmacık bir Yahudi sorunu yaratmaya niyetimiz yoktur. Dış cereyanların bizi etkilemesine izin vermeyeceğiz.
—Celal Bayar[44]

İkinci Dünya Savaşı ve sonrasında Türk Yahudileri

1940’ların başında Türkiye’ye yabancıların girmesine sınırlamalar getirilmesine rağmen Türkiye Yahudi mültecilerine kapılarını açık tuttu. 1942’de para değerini yitirip ekonomi zayıflayınca Varlık Vergisi yürürlüğe kondu. Bu durum Yahudileri derinden yaraladı ve bir kısmı ülkeyi terk etmek zorunda kaldı.

II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası ile çok iyi ilişkiler geliştiren Türkiye‘de en çok Yahudiler paniğe kapıldı. Fakat Türkiye, II. Dünya Savaşında tarafsızlık kararı alınca Türk Yahudileri açısından durum biraz rahatladı. 1944 yılında ise Reich yıkılma eşiğine geldi. Bu durum Türkiye‘nin Balkan Yahudileri için yaptığı yardımların açık ve kitlesel olmasına olanak sağladı. Avrupa’dan binlerce Yahudi kurtarıldı ve Filistin‘e geçiş olanakları sağlandı.

Daha önce din ve ırk şartı arayan Türk Harp Akademileri bu koşulları kaldırdığını açıklayınca iki Yahudi genci Harp okuluna başvurdu.[21] Bu haber üzerine sevincini saklamayan Orhan Seyfi Orhon şunları söyledi:

Harp Okuluna girmek istemek, Türklüğü, Türk harsını, Türk vatanını candan sevmek ve benimsek demektir… Ben şimdiden bu iki Musevi vatandaşın birer Türk subayı halinde, kılıçlarını vatan sevgisi gibi havada parıldatarak yıllarca ayrı kalmış bir cemaati muzaffer adımlarla millî birliğe doğru çekip götürdüklerini görür gibi oluyorum.
—Orhan Seyfi Orhon

Trakya olayları ve Varlık vergisiyle sarsılan Yahudilerin devlete olan güveni, 1946’da yeni CHP’li Başbakan Recep Peker‘in antisemitizm için “20. Yüzyılın yüz karasıdır!” demesi ile tekrar güçlenmeye başladı.

1947’de Urfa‘nın Kendirli mahallesinde yaşayan 7 kişilik Yahudi ailesinin ölü bulunması neticesinde katliamdan Yahudi cemaati sorumlu tutuldu. Kentte yaşayan tüm Yahudi erkekler tutuklandı ve 3 yıl sonra salıverildi. Bu süre boyunca halk Yahudilere karşı boykot uyguladı. Olay sonrasında kentteki Yahudi nüfusu azalma gösterdi.[45]

1948’de İsrail devletinin kurulmasıyla patlak veren 1948 Arap-İsrail Savaşı üzerine her ne kadar Türkiye hükûmeti tarafsız kalmışsa da kamuoyu ve basın Arapların yanında yer aldı, BombaDavaDavar mizah dergilerinin yanı sıra Mücadele ve Milli İnkılap gazeteleri İsrail ile Türk Yahudileri arasında fark gözetmeden savaşın gelişmesini gerçeklerden uzak tek taraflı ve Yahudileri alçaltıcı bir şekilde verdiler.[21]

Arap-İsrail savaşının sona ermesiyle dört bin Yahudi İsrail‘e göç etti. Bunun üzerine Hasan Saka hükûmeti Yahudilerin Türkiye’den çıkışını yasakladı fakat daha sonra bu yasak İsrail hariç olmak üzere kaldırıldı. Türk Yahudisi olan Dr. Eli ŞaulDemokrat İzmir gazetesinde İsrail’e göç eden Yahudilerin birer Türk propagandacısı olacağını ve Türkiye’nin bundan fayda göreceğini belirtti.[21]

1949’da Şemsettin Günaltay İsrail’e direkt geçiş yasağını kaldırdı. 20. yüzyılda Türkiye’de iki yüz bin Yahudi vardı, bu sayı 1950’lerde kırk bine düştü.[25]

Türkiye’den İsrail’e göç

Türkiye Cumhuriyeti kurulduğunda, İsrail’e göç Yahudiler arasında pek popüler değildi ve Filistin’e göç oldukça azdı [46]. Göç, Yahudilere karşı düşmanlık belirtisi olarak görülen olaylarla artmaya başladı. Ayrımcılık, bu olayların başında yer aldı. 1934 yılındaki Trakya şiddet olayları, Filistin’e göçü oldukça artırdı. Tahminlere göre 1934 yılında 521, 1935 yılında 1445 Yahudi Türkiye’den Filistin’e göç etti [47]. Varlık Vergisi, 1943- 1944 arasında 4000 Yahudi’nin Filistin’e göç etmesine sebep oldu [48]. Türkiye’deki Yahudiler, İsrail Devleti’nin kurulmasını destekledi. 1948’de İsrail Devleti’nin kurulmasıyla, Türkiye’den göç oldukça arttı. Bu göçler diğer zorunlu göçlerden farklıydı çünkü Yahudiler, kendi istekleri ile İsrail’e göçtüler. Kasım 1948’de İsrail’e göçlerde duraksama yaratıldı, çünkü Türkiye, Arapların baskısıyla göç hakkını kaldırdı. Fakat İsrail devleti Türkiye tarafından tanındığında, bu yasak kaldırıldı ve göçler devam etti. 1951 sonrasında, Türkiye’den göç azaldı fakat günümüze kadar hiç bitmedi. 1950’lerin ortasında, İsrail’e göç edenlerin %10’u Türkiye’ye geri döndü. Genel olarak, Türk Yahudiler, İsrail’deki diğer topluluklarla iyi bir şekilde kaynaştı [49], ama Türk kültürünü ve Türkiye ile bağlantılarını korudular. Bu kişiler aynı zamanda güçlü İsrail-Türkiye ilişkilerini savunurlar [50].

Demokrat Parti dönemi

6-7 Eylül olayları her ne kadar Yunanları hedeflese de, İstanbul’un Yahudi ve Ermeni toplumları da bir ölçüde hedefe alındı. Zarar genelde mal varlıklarına oldu (Yahudi, Ermeni ve Rumlara ait 4000 dükkân ve 1000 ev yok edildi). Olaylar azınlıkları şoka uğrattı ve ülkenin her yanından 10.000 Yahudi Türkiye’yi terk etti [51][52].

Türkiye’de antisemitizm

Osmanlı döneminde, Avrupa göz önünde bulundurulduğunda, popülist antisemitizm, oldukça nadirdi.[56] 1948 yılında İsrail’in kurulmasıyla birlikte antisemitizmin arttığı görüldü. Şiddetin oldukça az ve nadir olmasına rağmen, antisemit his oldukça yaygındır. Antisemitizm, genelde kitaplarda, gazetelerde ve dergilerde görülür ve bunların çoğu genelde İslamcı kesimden çıkar. Tel Aviv Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, kitap ve dergilerdeki antisemitizmin, eğitimli insanların, İsrail ve Yahudiler hakkındaki fikirlerini negatif etkilediğini belirttiler [57]. Yahudilere karşı gösterilen şiddet arasında, 2003 yılında bir Yahudi dişçinin Yahudi olduğundan dolayı biri tarafından öldürülmesi, 2009 yılında Yahudi öğrencilerin sözlü saldırıya uğramaları ve bir Yahudi askerin saldırıya uğraması vardır. İstanbul’daki Neve Şalom Sinagog’u üç defa saldırıya uğradı.[58] İlk, 6 Eylül 1986’da Arap terörist 22 Yahudiye silahla saldırdı. Saldırıyı Filistinli militan Abu Nidal gerçekleştirdi [59][60][61]. 1992 yılında Hizbullah bombalı saldırıda bulundu fakat kimse yaralanmadı [59][61]. 15 Kasım 2003’te Bet İsrael Sinagogu ile Neve Şalom Sinagogu‘na düzenlenen bombalı intihar saldırılarında yılında, saldırganlar dahil 28 kişi öldü ve 300’ün üzerinde kişi yaralandı.[62][63]

Türkiye’deki Yahudiler, nadiren gerçekleşen şiddete rağmen Türkiye’de güvende hissetmekteler. 2000’lerde artan antisemitizme rağmen, İsrail’e göç az sayıda gerçekleşti. 2008 yılında sadece 112 Yahudi göç etti ve 2009 yılında bu sayı sadece 250’ye çıktı.[64] Buna rağmen, 2010 yılındaki Gazze Yardım Filosu’na yapılan müdahalelerle birlikte antisemitizm arttı ve daha açıkça bir şekilde gösterildi. Müslümanlar, Yahudi işyerlerinden herhangi bir şey almama kararı verdiler (özellikle tekstil ürünleri). İsrail’e göç arttı.[65] 2010 Eylül’ünde 23.000’den 17.000’e düştü [54]. Bu yıl, bazı bildirilere göre, Yahudilerin İsrail’e göç etmek istekleri %100 arttı [66].

 

-/-

 

Β.

Struma’nın yolcuları neden karaya çıkarılmadı?

20.02.2022

24 Şubat 1942’de, 100’ü çocuk 763 Yahudi mülteciyi taşıyan Struma isimli gemi, Türkiye kıyılarından yaklaşık 10 mil açıkta, Karadeniz’de bir Sovyet denizaltısından atılan torpille battı. 762 mülteci ve 10 mürettebat boğularak öldü.

Struma 12 Aralık 1941’de Romanya’nın Köstence limanından hareket etmiş, 15 Aralık’ta İstanbul limanına gelmişti. Filistin’e gitmek üzere yola çıkmış olan mültecilere İngiltere’nin İstanbul Başkonsolosluğu vize vermedi. Yahudi mülteciler 71 gün boyunca İstanbul’da beklediler. 23 Şubat 1942’de Struma’nın kaptanından limanı terk etmesi istendi. Kaptan motorunun bozuk olduğu gerekçesiyle gemiyi hareket ettirmeyince, polisler gemiye çıkarak halatlarını kestiler. Römorklar Struma’yı Boğaz’dan çıkararak Şile açıklarına çekti. Yani bugünkü tabirle, “geriye itti”. Ertesi gün facia gerçekleşti.

Struma’nın akıbetinden yaklaşık bir yıl önce de, yine Romanya’dan binen 342 Yahudi mülteciyle İstanbul’a gelen Salvador adlı gemidekilerin de karaya çıkmalarına izin verilmemişti. Limandan zorla çıkarılan gemi Silivri açıklarında fırtınaya tutularak 13 Aralık’ta batmış ve 219 Yahudiye mezar olmuştu.

İngilizler vize vermeyince, geldikleri yere geri dönmek istemeyen, gemide açlık ve salgın hastalık başladığı için bir an önce karaya çıkmak isteyen bu mültecilere neden İstanbul’a çıkma izni verilmedi?

Yaygın tevatüre göre, Türkiye İkinci Dünya Savaşı sırasında soykırımdan kaçan Yahudilere kucak açmamış mıydı? Türkiye Nazi mezaliminden kurtulmak isteyenler için bir “güvenli sığınak” olmamış mıydı? Struma faciasının 80. yıl dönümünde bu sorulara tatmin edici cevaplar bulabilmeliyiz.

Türkiye’den “güvenli sığınak” olarak bahsedilirken, Atatürk devrinde (1933) Almanya’da zulme uğrayan Yahudi bilim adamlarının Türkiye’ye getirildikleri anlatılır. Bu tarihsel bir gerçektir. Fakat Nazi zulmü altında ezilen bütün Yahudilere kucak açılması söz konusu değildir. Esasen Atatürk döneminde Türkiye’ye gelen Yahudi bilim insanlarının sayısı 130 civarındadır. Aileleriyle birlikte bunların sayısı 600’ü geçmemektedir. Konunun ele alındığı bazı yayınlarda, Yahudi bilim adamlarının davet edilmesinin, o yıllarda gerçekleştirilmekte olan üniversite reformuyla doğrudan ilgili olduğu bilgisi paylaşılmaktadır. Nitekim Yahudilerin gelişi süreklilik arz etmemiş, savaş başladıktan sonra da yukarıdaki örneklerde görüldüğü gibi, transit geçecekler dışındaki Yahudi mültecilerin ülkeye girişlerine izin verilmemiştir.

Peki neden izin verilmemiştir?

Cevap bir arşiv vesikasının içinde saklı. Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’nün imzasını taşıyan 25 Haziran 1947 tarihli 6067 sayılı Bakanlar Kurulu kararı şöyle:

“Türkiye’ye gelecek yabancı Yahudiler hakkında alınacak tedbirlere dair olan 30/1/1941 tarihli ve 2/15132 sayılı kararın kaldırılması, İçişleri Bakanlığının uygun görüşüne dayanan Dışişleri Bakanlığının 23/6/1947 tarihli ve 89403/259 sayılı yazısı üzerine, Bakanlar Kurulunun 25/6/1947 tarihli toplantısında kararlaştırılmıştır.”

Bu kararı okuyunca ne anlarsınız? Demek ki, 1941’de alınan yabancı uyruklu Yahudilerle ilgili bir karar varmış ve bu karar 1947’de yeni bir kararla kaldırılmış. Söz konusu kararın neden kaldırıldığını anlayabilmeniz için evvela metni okumanız lazım gelir. Ama burada bir sürpriz sizi bekliyor. 1947 tarihli kararı devlet arşivlerinin internet sitesinden kolayca bulduğunuz gibi, 1941 tarihli olanı da bulabileceğinizi sanıyorsanız yanılıyorsunuz.

Hayret verici ama 81 yıl önce çıkarılmış olmasına rağmen 2/15132 sayılı Bakanlar Kurulu kararı hâlen gizli. Tıpkı 29 Ağustos 1938 tarihli ve 2 / 9498 sayılı, Yahudilerin ülkeye girişlerine ilk kısıtlamayı getiren kararnamenin gizli olduğu gibi.

Her ne kadar bu iki kararname üzerindeki gizlilik kaydı sürse de, Türkiye Cumhuriyeti devletinden aldığı maddi destekle, Turkey and Holocaust (Türkiye ve Yahudi Soykırımı) adlı bir kitap yazan Standford Shaw, evvelce Türkiye’de Yahudi Ajansı’nın temsilciliğini yapmış olan Haim Barlas’ın 1970’te İsrail’de yayınlanan bir kitabına atıfla 2/15132 sayılı kararnamenin tam metnini, İngilizce olarak yayınlamıştır.

Shaw’ın yayınladığı metinden anlaşıldığı kadarıyla; “Bugünkü dinleri ne olursa olsun, tabiyetinde bulundukları ülkelerde yaşama ve seyahat kısıtlamasına uğramış Yahudi ırkından kişilerin, Türkiye’ye girişleri ve Türkiye’de oturmaları yasaktır.”

Genel olarak “Yahudi ırkından” olanların, transit dışında, Türkiye’ye girişleri engellenmekle birlikte, Türkiye’ye yararı olabilecek kişiler için bir açık kapı bırakılmıştır. Shaw’ın aktardığı kadarıyla kararnamenin üçüncü maddesi şöyledir:

“Türkiye’deki bakanlıklar ya da kurumlarda istihdamına ihtiyaç duyulan ya da uygun resmî makamlarca, ticari ve ekonomik fayda sağlayacağına kanaat getirilen… giriş vizesi sağlanması yönünde özel izin için… müracaat edebilir.”

Dolaylı yoldan okuyabilsek de, bu kararnamede yazanlar Salvador ve Struma’daki mültecilerin İstanbul’a ayak basmalarına neden izin verilmediğini ortaya koyuyor. Devlet almış olduğu kararlarla “Yahudi ırkından” yabancıların ülkeye girişini yasaklamış. İki yasak kararnamesinin ilki savaş başlamadan tam bir yıl önceye uzanıyor. İlkinin güncellenmiş hâli olan 2/15132 sayılı kararname ise savaşın patlak vermesinden 1,5 yıl sonra çıkarılmış.

Önümüzdeki perşembe, Struma kurbanları her yıl olduğu gibi Sarayburnu’ndan denize çelenk bırakılarak anılacak. Facianın 80. yılında, Yahudi mültecilerin Türkiye’ye girişlerini yasaklayan kararnamelerin üzerindeki gizlilik kaydının kaldırılmasını ve araştırmacıların bu dönemi tüm gerçekleri bilerek yazmalarına imkân verilmesini dilerim.

Γ.

Karadeniz infazları Komünist Suphi ile başladı

  • Türkiye Komünist Fırkası lideri Mustafa Suphi ve 14 arkadaşı silah zoruyla kayıklara bindirilerek Karadeniz açıklarında infaz edildi. Resmi açıklamaya göre Bakü’den Ankara’ya gitmek üzere Anadolu’ya geçen Suphi ve arkadaşları, halkın aşırı tepkisi üzerine motor kiralayıp Rusya’ya dönmüştü. Fakat gerçek, bunun tam tersiydi.
  • Denizin ortasında 15 kişiyi infaz eden Kayıkçılar Kahyası Yahya idi. Hakkında açılan davadan kurtulduğunda “Daha üstüme varırlarsa her şeyi ortaya dökerim” sözlerini saf eden Yahya, bir süre sonra misafiri ve şoförüyle birlikte fail-i meçhul bir cinayete kurban gitti. İddialara göre Yahya, Mustafa Suphi’nin ortadan kaldırılması talimatını Ankara’dan almıştı.
Yeni Şafak

28-29 ocak 1921’de Trabzon’da Türkiye Komünist Partisi lideri Mustafa Suphi ve 14 arkadaşının öldürülmesi ile 1922’de Trabzon Vilayeti Kayıkçılar Kahyası Yahya’nın, 1923’te Trabzon Mebusu Ali Şükrü’nün, hemen ardından Topal Osman’ın öldürülmeleri arasında ilişki bulunduğu yönünde yorumlar yapılmıştır.

Paris’te siyasal bilimler okumuş bir şahsiyet olan Mustafa Suphi mason idi. Önceleri İttihat-Terakki’ye mensuptu. Daha sonra İttihatçılara muhalif olmuştu. İlk Türkçü parti olan Milli Meşrutiyet Fırkası’nın kurucuları arasında yer alan Suphi bu fırkanın yayın organı ‘İfham’ gazetesinin de müdürüydü.

1913’te Mahmut Şevket Paşa’nın öldürülmesinin ardından Sinop’a sürgün edilen muhalifler arasında Milli Meşrutiyet Fırkası’nın lideri Ahmet Ferit Tek ve Suphi de vardır.

Suphi’nin de içinde olduğu bir grup mahkum 1914’te kayıkla Sinop’tan Rusya’ya kaçtılar. Suphi’nin Komünistlerle ilişkisi bu dönemde başlar.

1920’de Bakü’de Türkiye Komünist Fırkası’nı kuran Suphi, esir düşmüş Türk asker ve subaylarından pek çok kişiyi yanına çekmişti. Bolşeviklerin desteğini almak isteyen İttihatçılar ise Mustafa Suphi’yi önlerinde ciddi bir engel olarak bulmuşlardı.

RİVAYETLER MUHTELİF

Mustafa Suphi ve 14 arkadaşının Trabzon’da imha edilmesi konusunda birbiriyle zıt birçok yorum sözkonusu. İddialardan birisine göre Ankara ve Moskova Stalin’in rakibi Tatar asıllı Sultan Galiyef’in adamı Mustafa Suphi ile Mustafa Kemal Paşa’nın rakibi Enver Paşa’yı ortadan kaldırmak için anlaşmışlardı.

Prof. Mete Tunçay’a göre ise Suphiler’in öldürülmesi Trabzon’da büyük nüfuzu olan Erzurum Valisi Deli Hamit ve Şark Cephesi Komutanı Kazım Karabekir tarafından Ankara’dan bağımsız şekilde kotarılmıştı. Oysa Mustafa Kemal Paşa, Suphi’lerin Ankara’ya varmadan Türkiye’den çıkarılmalarını istiyordu. (Deli Hamit ve Karabekir Paşa’nın o dönemde birbirleri hakkında Ankara’ya şikayette bulunacak kadar aralarının açık olması bu ihtimali zayıflatıyor.)

Yine bazı tarihçiler Suphi’lerin imhasında Ankara Hükümeti’nin dahli olduğuna dair iddialara yer vermişlerdir. Yaygın olan bir başka görüşe göre ise Suphi’leri Trabzon’da güçlü olan ‘Enverci grup’ yok etmişti.

“KARDEŞİNİ SUPHİ GRUBUNDAN AYIR”

Suphileri imha ettiren Trabzon Kayıkçılar Kahyası Yahya’nın bu işi Ankara’dan gelen bir talimat üzere gerçekleştirdiğini bazı şahıslara söylediğini tarihçi Mahmut Goloğlu dile getirmiştir.

Suphi’nin arkadaşlarından Veteriner Yüzbaşı Abdülkadir Bey, Yahya Kahya’nın dostlarından Dava Vekili Mehmet Efendi’nin kardeşiydi. Abdülkadir Bey, Trabzon’a geleceklerini kardeşine telgrafla bildirmişti. Mehmet Efendi de sevinç içerisinde Kahya’ya söylemişti. Mehmet Efendi’ye bir gizliliği açıklayan Kahya, Suphi’ler hakkında Ankara’dan emir aldığını, kardeşini kurtarmak istiyorsa Trabzon’a gelmeden evvel kafileden ayırmasını söylemişti. Suphiler, Maçka’ya geldiğinde Mehmet Efendi kardeşini kaçırarak heyetten ayırmıştı. Trabzon’a varmadan önce heyetin sayısı daha da azalmıştı.

Suphi’nin yardımcısı Ethem Nejat’ın akrabası Amasya’daki askeri kuvvetlerin komutanı Yarbay Cemil Cahit Toydemir idi. Nejat’ın ağabeyi Rıza Bey de Toydemir’in emir subayıydı. Eniştesi Osman Bey de Amasya’da subay idi. Aile Ethem Nejat’a hitaben Kars’a bir telgraf çekerek “Ya hiç gelme, ya da doğrudan Amasya’ya gel” demişti. Halit Kakınç’ın ‘Toplumal Tarih’ dergisinde aktardığı iddiaya göre telgraf ya Nejat’ın eline geçmemişti ya da Nejat bu uyarıyı umursamamıştı. Demek ki Suphilerin başına bir iş getirileceği pek çok mahfilde konuşulan bir şeydi (Mustafa Kemal Paşa’ya bağlılığıyla bilinen Toydemir general rütbesiyle emekli olduktan sonra 1946’da CHP’den Meclis’e girmiş ve bir süre Milli Savunma Bakanlığı da yapmıştı). Anlaşılan, Suphi ve arkadaşları Ankara Hükümeti ile Moskova arasındaki iyi ilişkilere güvenerek başlarına bir iş geleceği ihtimalini ciddiye almamışlardı.

Erzurum’dan itibaren protestolarla karşılaşan Suphi’ler çok zor geçen yolculuğun ardından Trabzon’a yönlendirilmişlerdi. Trabzon’da hakaretlere ve kötü muamelelere uğratılmışlardı. ‘İstikbal’ gazetesi daha Suphiler gelmeden evvel havayı ziyadesiyle kızıştırmıştı. Halk arasında Suphi’nin Bakü’de esir Türk subaylarını kurşuna dizdirdiği ve pek çok subaya eziyet ettiği rivayetleri dolaştırılıyordu.

Yahya Kahya’nın adamları, eşyalarını ve silahlarını aldıktan sonra heyeti bir motora koydular. Hemen arkalarından silahlı adamlarla birlikte bir başka motor hareket etti. Kafileden bir daha haber alınamadı. Suphi’nin Rusya’dan getirdiği eşi sahildeyken alıkonulmuştu. Suphi’nin eşinin akıbeti hakkındaki iddialar muhtelif. En yaygın iddia, kadının bir süre alıkonulduktan sonra öldürülmüş olduğudur.

‘İstikbal’ gazetesi ertesi gün “Bakû Seyyahları Geldiler ve Gittiler” başlığıyla çıkıyordu. İstikbal’in sözkonusu haberinde Suphi’lerden hakaretle söz ediliyordu. (İstikbal’in sahibi ve müdürü Faik Ahmet Barutçu, 1939’da CHP’den milletvekili seçilmiş ve bir dönem hariç vefat ettiği 1959 yılına kadar milletvekilliğini sürdürmüş, CHP sözcülüğü, Bakanlık ve Başbakan yardımcılığı yapmıştır.)

“DENİZİN DİBİNİ BOYLADILAR”

Mustafa Suphi ve 14 arkadaşının Karadeniz’de imha edilmesi faaliyetinde rol alanlar, halk arasında Suphiler için ‘denizin dibini boyladılar’ diyeceklerdir. Resmen söylenemeyen gerçek buydu. Resmen söylenen ise, Suphi ve yoldaşları halkın tepkisi karşısında şehirde kalamayacaklarını anlamışlar ve bir motorla sağ salim Rusya sahillerine yollanmışlardı. İlginçtir, aynı günlerde Çerkes Ethem de tasfiye edilecektir. Ayrıca Ankara’da bir komünist tevkifatı da gerçekleşmişti. Zaten Ankara’da Bolşeviklerin desteğini sağlamak üzere sahte bir Türkiye Komünist Partisi kurulmuş bulunuyordu, gerçeğine ihtiyaç duyulmuyordu.

Muhtemelen Ankara, Çerkes Ethem gibi, Mustafa Suphi’yi de bir çıbanbaşı olarak görmüştü. Biri silahlı (Çerkes Ethem), diğeri Moskova’dan icazetli (TKP) iki gücün işbirliği yapması ihtimali düşünülmüş olabilir. Neticede Mustafa Suphi’nin Anadolu’da teşkilat yapmasına müsaade edilmemişti.

‘Üstüme varırlarsa her şeyi ortaya dökerim’

Trabzon’daki güç savaşı Yahya Kahya’nın beraatiyle sona ermemişti. Kahya üzerindeki baskı devam ediyordu. Kahya’nın orada burada, Mustafa Suphi olayı’nı ve üzerine atılı diğer suçlamaları kastederek “Sanki bütün bu işlerde ben tek başıma idim. Daha üstüme varırlarsa her şeyi olduğu dökerim” demeye başlamıştı. 3 Temmuz 1922 günü, Kahya, misafiri Sivas Sanayi Mektebi Mızıka muallimi İzzet Bey, şoförü, hizmetkarı Mustafa ile Soğukkuyu’ya giderken Hacı Kaşif Efendi semtinde pusuya düşürüldüler. Saldırıda Kahya, misafiri İzzet Bey ve şoför hayatını kaybetmişti. Hizmetkarı Mustafa ise sağ olarak kurtulmayı başarmıştı. Saldırganlar kışla tarafına doğru kaçmışlardı. Kaçanlardan ikisi, Giresun yerel kıyafetleri içindeydiler ve bundan ötürü Topal Osman’ın adamları olduğu düşünülüyordu. Diğer bir saldırgan ise asker üniformalıydı.

Kahya’nın çevresine göre şüpheler, tayini çıktığı halde şehirden ayrılmayan Tümen Kumandanı Sami Sabit Bey üzerinde toplanmıştı. Trabzonlular, Sami Sabit Bey aleyhinde nümayişler yapıyorlar, “Hükümetten katili isteriz” diye slogan atıyorlardı. Kahya’nın adamı Mustafa’nın cinayet zanlısı olarak yakalanması da şehirdeki havayı gerginleştirmişti.

Trabzonlu mebuslar Kahya’nın Tümen Kumandanın emriyle öldürüldüğü iddialarını dile getirerek soruşturmayı Meclis’in yapmasını istediler. Meclis, Trabzon’a bir inceleme heyeti gönderdi. Taraflar birbirlerini suçluyorlardı. Askerler Kahya hakkındaki yolsuzluk iddialarını içeren bir rapor verdiler heyete. Raporda Kahya ve adamlarının Suphi’lerin üzerindeki altın ve parayı zimmetlerine geçirdikleri, Birinci Dünya Savaşı sırasındaki Rus işgali döneminde de göçmenlerin mülklerine el koydukları iddia ediliyordu.

Askerler Kahya’nın Trabzon Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin eski üyeleri tarafından öldürüldüğünü iddia ediyorlardı. Bir başka iddiaya göre Kahya’yı, Suphi’nin intikamını almak için Bolşevikler öldürmüştü. Diğer bir iddiaya göre ise Kahya’yı Topal Osman öldürtmüştü. Zira Suphi’nin babası eski valilerden Giresunlu Ali Rıza Bey ile Giresunlu Topal Osman yakın dost idiler. Bir ara Kazım Karabekir Paşa da Trabzon’a gelerek inceleme heyetine eşlik etti. Kahya çevresi Karabekir Paşa’yı da işin içinde olmakla itham ediyorlardı. Heyet eli boş olarak Ankara’ya döndü ve olayın arkasındaki giz perdesi aralanamadı. Kurulun raporunda “Kahya öldükten sonra askeri kışlaya doğru kaçtıkları görülen katiller hakkında zamanında gereken araştırma yapılmamış olduğundan bulunmaları imkansız hale gelmiştir” deniliyordu.

Kahya’nın öldürülmesinin ardından arkadaşı “Mataracı Mehmet Reis” de ortadan kaybolmuştu. Mataracı da İttihatçı grupla işbirliği yapmakla itham ediliyordu. Dr. İsmail Akbal’ın makalesinden edindiğimiz bilgilere göre Kâhya’nın öldürülmesini Ankara’dan bilen Mataracı Mehmet de dağa çıkmıştı. Trabzon’daki kadroların durumu ve huzursuzluğu Ali Şükrü Bey tarafından Meclis gizli oturumuna şu sözlerle taşınmıştı:

“Trabzon’daki hadiseleri çıkaran zihniyetin tesiriyle vaktiyle Trabzon’da Kuva-yı Milliye’- ye hizmet eden adamlardan birçoğu dağlara çekilmiş neticeyi beklemektedirler, intizar vaziyetindedirler. Sonra Rizeli mebuslara soruyorum, Mataracı Mehmet denilen adam nerededir? Dağdadır. Bugün şehre inmemektedir. Çünkü Yahya Kaptan öldürüldüğü gibi, sonra da Tarsus’ta bulunan Rıza öldürüldüğü gibi kendisinin de öldürüleceğine kani olmuş. Bu bir zihniyet icabâtından sistematik bir hareket olduğuna kanidirler”.

Karabekir Paşa hatıralarında Kahya’nın Ankara’dan gönderilen Osman Ağa’nın adamları tarafından öldürüldüğünün ortaya çıktığını söyler. Bu fail-i meçhul cinayetin hakikati çok uzun yıllar sonra ortaya çıkacaktı.

Yahya Kahya’nın tutuklanması Trabzon’u karıştırdı!

‘Komünist Mustafa Suphi ve arkadaşları’ çıbanbaşı olarak görüldükleri için Karadeniz’de infaz edilmişlerdi ama Yahya Kahya da bir süre sonra aynı pozisyona düşecekti. Yahya Kahya, Trabzon’dan Samsun’a kadar sahil kesiminde büyük nüfuz sahibiydi, emrinde yüzlerce silahlı adam vardı. Adeta bir ‘İskele Hükümeti’ kurmuştu. Kahya’nın arkasında Trabzon Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti, Trabzon ve Lazistan mebusları ile eski İttihatçılardan müteşekkil bir siyasi güç de vardı. Trabzon havalisi Ankara Hükümeti için çok önemliydi. Trabzon’da durumu kontrol altına almak için Kazım Karabekir Paşa, Miralay Sami Sabit (Karaman)’i Tümen Kumandanı olarak göndermişti. Kahya’nın Mustafa Kemal Paşa’ya muhalif olan eski İttihatçılarla işbirliği yaptığı düşünülüyordu. Ankara Hükümetine bağlı resmi güçlerle Trabzon’daki İttihatçı çevreler arasında bir gerilim meydana gelmişti. Cemiyet ve Kahya hakkında ‘yolsuzluk’ iddialarıyla başlatılan kovuşturmalar sonucu Kahya’nın kardeşi Zekeriya ve 8 adamı gözaltına alınmıştı. Yahya Kahya ise öldürüleceği şüphesiyle kaçmış, saklanmıştı. Trabzon Mebusu Ali Şükrü Bey, kentte

Miralay Sami Sabit’in terör estirdiğini dile getiriyordu. Trabzon mebusları Cemiyet ve Kahya hakkındaki kovuşturmaları durdurmaya çalışıyorlardı. Sonunda Ali Şükrü Bey’in ikna etmesi üzerine Kahya 12 Ocak 1922’de ortaya çıkarak teslim oldu. Önce Samsun’a, ardından da Sivas’a gönderildi. 4 ay süren yargılamalar sonucunda Kahya delil yetersizliği gerekçesiyle beraat ederek serbest bırakıldı. Ancak Yahya için işler daha yeni başlıyordu.

-/-

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Φίλοι μου / μας!

Οι Τούρκοι έχουν “Ποινικό Μητρώο” και με τους Εβραίους! Αν το Κράτος τους δεν ζούσε και ζει, χάρη στους Τουρκο-Εβραίους “Μεγαλο-Βαρώνους Του Χρήματος”, Ντονμέδες Μεγαλο-Κεφαλαιούχους, (πολλοί εξ αυτών “Διεθνείς Εβραίοι”), και αν σήμερα οι “Διεθνείς “Εβραίοι” δεν κυβερνούσαν την… Γη, αυτό που λέγεται ΕΒΡΑΙΟΣ, ΘΑ ΕΙΧΕ… ΕΞΑΦΑΝΙΣΘΕΙ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ!

Σε κάθε περίπτωση, το θέμα είναι τεράστιο και ίσως θα μπορούσε να συζητηθεί στο πλαίσιο ενός πχ Συνεδρίου, στα Πανεπιστήμια, κλπ, κλπ, κλπ!..

Εμείς χαιρόμαστε για ό,τι φέρεται να κάνουν ή ότι θα κάνουν οι Τούρκοι στην Σμύρνη, ζωντανεύοντας και πάλι μια παλιά Εβραϊκή γειτονιά, έστω και λόγω της επισκέψεως του Ι/ΠτΔ στην χώρα τους, σε μια προσπάθεια του ΡΤΕ να ανατάξει τις σχέσεις της χώρας του, με το Ισραήλ, τώρα που βλέπει, πολιτικά βεβαίως, “να γκρεμίζεται η γη κάτω από τα πόδια του”, με αποτέλεσμα να τρέχει “σώσον ελέησον” στους… κακούς, σατανικούς, φονιάδες και ό,τι άλλο έχει πει γι’ αυτούς προσωπικά ο ίδιος, Εβραίους!..

Το βασικό ερώτημα όμως είναι το αν ο ΡΤΕ και η χώρα του ΘΑ ΑΠΑΡΝΗΘΟΥΝ ΤΟΝ… ΕΡΩΤΑ ΤΟΥΣ, ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΤΟΠΙΚΗ (της γειτονιάς μας / έχει έρθει και στα Βαλκάνια θμίζω) ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΗ, που ευθέως εκφράζουν 100% Οργανώσεις, όπως η Παλαιστινιακή Σουνιτική “ΧΑΜΑΣ”, η Ιρανική Σιϊτική “Χιζμπολλάχ”, οι Ταλιμπάν (και όχι μόνον αυτοί του Αγφανιστάν), ο “ISIS” (που ακόμα οι Τούρκοι δεν μας έχουν εξηγήσει γιατί τον αποκαλούν… “DEAŞ”), ο παραλλαγμένος όμοιος της Συρίας, αυτός της Β. Αφρικής, της Δ. και Α. Αφρικής, οι “Μουσουλμάνοι Αδελφοί”, κλπ, κλπ, κλπ!..

Η ΤΟΥΡΚΙΑ , Ο,ΤΙ ΚΑΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΠΙΑ, ΟΥΣΑ ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΘΕΙΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ”ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑ” “ΠΝΕΕΙ ΤΑ ΛΟΙΣΘΙΑ”!.. ΕΙΘΕ ΝΑ ΑΛΛΑΞΕΙ ΜΥΑΛΑ ΚΑΙ ΝΑ ΔΙΑΣΩΘΕΙ, ΑΛΛΑ ΚΑΤΙ ΤΕΤΟΙΟ ΦΑΝΤΑΖΕΙ ΑΠΟ ΠΟΛΥ ΧΛΩΜΟ, ΕΩΣ ΑΔΥΝΑΤΟ, ΑΝ ΟΧΙ ΕΞΩΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ!..

 

ΕΛΛΗΝΑΣ” 

-/-

ΥΓ.

1. Φέτος το “ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ” ξεχάστηκε στην Ελλάδα! (Η μνήμη, εννοώ, της μαύρης… επετείου, κάθε 27 Ιαν. εννοώ)! Και “ΚΑΚΩΣ” και “ΛΑΘΟΣ”! Μιλάμε για έναν επίσης σαν εμάς Αρχαίο λαό, θρησκευτικά… πρόγονό μας, για έναν ιστορικά φίλο λαό, και κυρίως μιλάμε για μια ΑΦΑΤΗ ΤΡΑΓΩΔΙΑ, ΠΟΥ ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΧΩΡΕΣΕΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΣ ΝΟΥΣ!.. Άρα;

2. Ο Κος Ι/ΠτΔ ΧΕΡΤΣΟΓΚ, θα έλθει πρώτα στην χώρα μας, στις 24-02-2022, πριν από την Ανοιξιάτικη επίσκεψή του στην Τουρκία! (Πάντα “Πρώτα Ο Θεός”)!.. Θέση μας ακλόνητη είναι ότι η Ε/Κ-Β θα πρέπει με ΕΙΛΙΚΡΙΝΕΙΑ (!) να δείξει το πόσο σέβεται και υπολογίζει τον Ισραηλινό λαό και την ηγεσία του, ΑΠΛΑ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ, και όχι λόγω της συνολικής ΙΣΧΥΟΣ που διαθέτει σήμερα το Κράτος του Ισραήλ!.. Αυτό θα είναι κάτι, που νομίζω πως θα το θέλουν και οι Ισραηλινοί, με τους οποίους μας συνδέουν πάρα πολλά, στα οποία και θα ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΣΤΑΘΟΥΜΕ!!!..

Θα ήθελα να παρακαλέσω την ε/Κ-Β ΝΑ ΜΗΝ ΕΠΙΤΡΕΨΕΙ ΤΥΧΟΝ ΔΙΑΔΗΛΩΣΕΙΣ, ΚΛΠ, ΠΡΑΚΤΟΡΩΝ ΞΕΝΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ ΠΟΥ ΖΟΥΝ ΣΤΗΝ ΧΩΡΑ ΜΑΣ (ΠΧ “ΑΝΤΑΡ-CIA”, ΑΡΑΒΕΣ, ΚΛΠ), ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΥΝΗΘΩΝ ΝΤΟΠΙΩΝ ΔΙΑΔΗΛΩΤΩΝ ΚΑΙ ΕΞ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ ΑΝΤΙ-ΕΒΡΑΙΩΝ ή ΑΝΤΙ-ΙΣΡΑΗΛΙΝΩΝ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΩΝ – ΣΥΡΙΖΑΙΩΝ, ΚΛΠ, ΚΛΠ, ΚΛΠ!… ΑΡΚΕΤΗ ΖΗΜΙΑ ΜΑΣ ΕΚΑΝΑΝ ΟΛΟΙ ΑΥΤΟΙ ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΩΝ ΑΝΘΕΛΛΗΝΕΣ ΔΙΕΘΝΙΣΤΕΣ, ΓΙΑ ΠΑΡΑ ΠΟΛΛΑ ΧΡΟΝΙΑ, ΚΡΑΤΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΧΩΡΑ ΜΑΣ ή ΚΑΙ ΓΥΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΠΙΣΩ 10ΕΤΙΕΣ ΚΑΙ 10ΕΤΙΕΣ!..

ΕΛΕΟΣ ΠΙΑ ΚΕ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΕ, ΕΛΕΟΣ!..

Με την ευκαιρία! Κε Π-Θγέ! Μήπως είπατε τίποτα στον Κο Τσιάρα, σχετικά με το να κάνει κακούργημα την ύπαρξη (κρυφών) “Οίκων Ανοχής” στις πολυκατοικίες; ΚΑΝΤΕ ΤΟ, ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ, ΚΕ ΠΡΟΕΔΡΕ!.. Σας Ευχαριστούμε!

3. Ανόητε! Δες καλά πού είναι η διαφορά στις 2 ακόλουθες γραμμές και μετά να διαμαρτύρεσαι στον “ΑΙΑΝΤΑ”! Για τους λοιπούς: Οι “ΚΩΔΙΚΟΙ” θα αλλάξουν, για τον Μάρτιο, στις 10-03-2022!..

@#4678_!@ και @#4678_!!@

4. “Από καρδιάς”, ευχόμαστε ΠΕΡΑΣΤΙΚΑ στην Βασίλισσα της Αγγλίας και του Κόσμου, ΕΛΙΣΣΑΒΕΤ! Ο ΘΕΟΣ, Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΚΑΙ Ο ΚΑΒΑΛΛΑΡΗΣ ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΣ ΕΙΝΑΙ ΣΤΟ ΠΛΑΪ ΤΗΣ!.. (Ελπίζουμε πλέον τα μέτρα ασφαλείας στο Παλάτι, αλλά και όπου αλλού μεταβαίνει η βασιλικλη Οικογένεια, να είναι τα ΠΡΟΣΗΚΟΝΤΑ, και όχι σαν τα μέχρι πρότινος, προφανώς… χαλαρά, που είχαν σαν αποτέλεσμα να εισέλθει… κάποιος στα… ενδότερα του Παλατιού, κλπ, χωρίς ποτέ να μάθουμε ακριβώς το τί είχε συμβεί)!..

ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΚΑΙΡΙΑ: ΜΑΝΤΣΕΣΤΕΡ ΣΙΤΥ – ΤΟΤΕΝΑΜ 2 – 3 !

COME ON REDS“!!!.. 

5.

Παίρνει σειρά η ενίσχυση του οπλοστασίου του Στρατού Ξηράς.

Παίρνει σειρά η ενίσχυση του οπλοστασίου του Στρατού Ξηράς

Μέσα στο 2022 αναμένεται η απόφαση για το «εθνικό όπλο» που θα αντικαταστήσει το θρυλικό τυφέκιο G3

Με τις τρεις φρεγάτες Belh@rra και την προσθήκη των έξι επιπλέον μαχητικών Rafale – στα 18 που έχουν ήδη αποκτηθεί – οι Ενοπλες Δυνάμεις μπορούν να αλλάξουν τις ισορροπίες ισχύος σε θάλασσα και αέρα στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.

Επιδίωξη των επιτελών είναι όμως μετά την έγκριση των συμβάσεων των παραπάνω όπλων από τη Βουλή να ενισχυθεί επαρκώς και ο Στρατός Ξηράς με την ενεργοποίηση εξοπλιστικών προγραμμάτων για μία σειρά από σημαντικά όπλα που μπορούν επίσης να κάνουν τη διαφορά και να βάλουν φρένο στην προκλητικότητα της Τουρκίας.

Εξάλλου και ο υπουργός Αμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος επιβεβαίωσε προ ημερών από τη Βουλή ότι η κυβέρνηση κινείται σ’ αυτή την κατεύθυνση.

«Ασφαλώς και ο Στρατός Ξηράς χρειάζεται τις δικές του παρεμβάσεις. Κι αυτή την ώρα που μιλάμε γίνονται διαπραγματεύσεις και για τις ανάγκες του Στρατού Ξηράς» σημείωσε.

Οι προτεραιότητες

Υψιστης προτεραιότητας θεωρείται για παράδειγμα η αναβάθμιση των 36 εκτοξευτών M270 MLRS του Πυροβολικού του Στρατού Ξηράς. Ο εκσυγχρονισμός δρομολογείται εντός του έτους και εκτιμάται ότι με τις παρεμβάσεις οι εκτοξευτές θα αποκτήσουν πολύ καλύτερη στόχευση και μεγαλύτερο βεληνεκές.

Η δύναμη πυρός του Στρατού Ξηράς σχεδιάζεται να ενισχυθεί και με την απόκτηση 25 συστημάτων κατευθυνόμενων βλημάτων Spike NLOS για τη θωράκιση του Εβρου και των νησιών.

Παράλληλα, ο Στρατός ενισχύεται και σε τομείς όπου υστερούσε όπως είναι αυτός των θωρακισμένων οχημάτων.

Το πρόγραμμα απόκτησης 1.200 θωρακισμένων οχημάτων αναγνώρισης Μ1117 είναι σε εξέλιξη. Εχουν ήδη φτάσει στην Ελλάδα 44 οχήματα και πολύ σύντομα αναμένονται άλλα 500.

Το «εθνικό όπλο»

Μέσα στο 2022 αναμένεται επίσης η απόφαση για το «εθνικό όπλο» που θα αντικαταστήσει το θρυλικό τυφέκιο G3 που έχει συμπληρώσει πάνω από 40 χρόνια παρουσίας στον Ελληνικό Στρατό.

Ταυτόχρονα οι επιτελείς συνεχίζουν να εξετάζουν οχήματα προκειμένου να αντικατασταθεί και το φορτηγό γενικής χρήσης Στάγιερ.

Ακόμη, επιδίωξη είναι ο Στρατός Ξηράς να μπει πιο ενεργά και στην εποχή των μη επανδρωμένων αεροχημάτων. Ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο είναι σε εξέλιξη το πρόγραμμα αναβάθμισης των 8 UAV’s Sperwere που διαθέτει.

6. KAI MIA… 3H ΑΠΟΨΗ!.. 

Αυτοσκοπός

Αυτοσκοπός

Η άμυνα, αντιθέτως, είναι αυτοσκοπός και ο Γιώργος Τσίπρας πρόσφερε μια εύκολη νίκη στην κυβέρνηση υποστηρίζοντας το αντίθετο (έστω κι αν έκανε  φάουλ ο Πρωθυπουργός επιμένοντας στη συγγενική σχέση του εισηγητή του ΣΥΡΙΖΑ με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης).

Τo θέμα των εξοπλισμών αποτελεί μειονεκτικό πεδίο για την παλαιάς κοπής Αριστερά. Κι αυτό, επειδή η παραδοσιακή της θέση είναι υπέρ της ειρήνης: give peace a chance κ.λπ. Ειρήνη βέβαια θέλουν όλοι οι εχέφρονες άνθρωποι, αλλά άντε να το πεις αυτό στους Βόσνιους την ώρα που βομβαρδίζονται από τους Σέρβους ή στους Ουκρανούς την ώρα που πολιορκούνται από τους Ρώσους. Με άλλα λόγια, η ειρήνη δεν είναι πάντα αυτοσκοπός, στην εξίσωση μπαίνουν πάντα τόσο οι προϋποθέσεις της όσο και το κόστος της για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη.

Η άμυνα, αντιθέτως, είναι αυτοσκοπός και ο Γιώργος Τσίπρας πρόσφερε μια εύκολη νίκη στην κυβέρνηση υποστηρίζοντας το αντίθετο (έστω κι αν έκανε  φάουλ ο Πρωθυπουργός επιμένοντας στη συγγενική σχέση του εισηγητή του ΣΥΡΙΖΑ με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης). Αυτό που εννοούσε ο βουλευτής, αλλά το είπε άτσαλα, είναι το αυτονόητο, ότι η αγορά εξοπλιστικών συστημάτων πρέπει πάντα να συνοδεύεται από μια σοβαρή εξωτερική πολιτική, ιδιαίτερα όταν μιλάμε για μια χώρα με δυσθεώρητο δημόσιο χρέος. Αλλά κι εδώ το κόμμα του δεν μπορεί να κερδίσει πόντους, γιατί η κριτική του στην εξωτερική πολιτική δεν γίνεται από θέσεις αρχής, παρά θυσιάζεται στις αντιπολιτευτικές σκοπιμότητες.

Είναι χαρακτηριστικά τα όσα αλλοπρόσαλλα είπε ο ίδιος ο αρχηγός χθες στη Βουλή, όπου επέκρινε την κυβέρνηση για επ’ αόριστον παραχώρηση της Αλεξανδρούπολης στους Αμερικανούς (με αποτέλεσμα «να έχουμε κάθε μέρα δηλώσεις ρώσων αξιωματούχων κατά της χώρας μας»), μίλησε για τη Συμφωνία των Πρεσπών (άσχετο) και ισχυρίστηκε ότι ο κίνδυνος του ρωσοουκρανικού πολέμου είναι κοντά μας επειδή σκοτώθηκαν δύο ομογενείς στην Ουκρανία (στην πραγματικότητα ο ομογενής ήταν ένας και σκοτώθηκε σε ένα επεισόδιο εντελώς άσχετο με την πολεμική ένταση).

Τουλάχιστον ο εξάδελφος ήταν πιο συγκροτημένος. Αν ήθελε όμως να προσφέρει πράγματι κάτι στη συζήτηση για τους εξοπλισμούς, θα μπορούσε να πει κάτι άλλο: πως το να αγοράζεις αεροπλάνα, τορπίλες και φρεγάτες δεν σε νομιμοποιεί να παραμένεις ακλόνητος σε ανεδαφικές θέσεις. Μια τέτοια ανεδαφική θέση είναι ότι με την Τουρκία συζητάμε αποκλειστικά και μόνο την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ: το επαναλαμβάνουν μονότονα κυβέρνηση και αντιπολίτευση, αν και ο Πρωθυπουργός προσωπικά προτιμά συχνά-πυκνά, και έχει δεχθεί κριτική γι’ αυτό, τη λέξη «θαλάσσιες ζώνες». Δεν πρόκειται για μια γλωσσική παραλλαγή, αλλά για μια ουσιαστική διαφορά, καθώς εισάγει στη διαπραγμάτευση και το φλέγον θέμα των χωρικών υδάτων.

Διότι επίσης ανεδαφικό είναι να αναδεικνύεις συστηματικά ως κυρίαρχο ζήτημα την τουρκική απειλή του casus belli, ενώ γνωρίζεις ότι τυχόν γενική και μονομερής επέκταση των χωρικών σου υδάτων στα 12 μίλια δεν θα γινόταν δεκτή από την Τουρκία, αλλά ούτε κι από τους συμμάχους σου, καθώς θα μετέτρεπε το Αιγαίο σε ελληνική λίμνη.

Ούτε ο διάλογος είναι αυτοσκοπός, ιδιαίτερα όταν έχεις απέναντί σου τον Ερντογάν. Αλλά τα περιθώριά του πρέπει να εξαντλούνται.

-/-